به بهانه یک‌ساله شدن ChatGPT؛ چت‌بات OpenAI چگونه دنیای هوش مصنوعی را متحول کرد؟

اولین محصول رسمی OpenAI، مدل زبانی GPT-1 بود که در سال ۲۰۱۸ معرفی شد و با استفاده از داده‌های متنوعی ازجمله مجموعه داده‌های Common Crawl و BookCorpus پاسخ‌های کاملی را در واکنش به سؤالات کاربران تولید می‌کرد. اگرچه این مدل با توانایی‌ بالای خود در پردازش زبان طبیعی توجه بسیاری از علاقه‌مندان را جلب کرد، اما نقاط ضعف محسوسی داشت.

GPT-1 مستعد تولید متون تکراری بود؛ بدین معنی که اگر کاربران سؤالی خارج اطلاعات آموزش داده شده به این مدل زبانی می‌پرسیدند، پاسخ‌های مشخصی دریافت نمی‌کردند و معمولاً شاهد جواب‌های تکراری بودیم. همینطور نمی‌توانستید برای یک مکالمه طولانی روی GPT-1 حساب کنید؛ زیرا تنها با گذشت چند دقیقه، قدرت تشخیص مدل زبانی افت پیدا می‌کرد و پاسخ‌ مناسبی ارائه نمی‌داد.

پس از یک سال، OpenAI مدل بهینه‌تری از نسخه اول را با نام GPT-2 معرفی کرد که از آپدیت‌هایی در تولید زبان منسجم و روان پشتیبانی می‌کرد. همچنین این مدل زبانی با به‌کارگیری ۱.۵ میلیارد پارامتر و دریافت مجموعه‌ای بزرگ از داده‌ها مانند صفحات وب، کتاب‌ها و سایر منابع متنی، پاسخ‌هایی جامعی برای سؤالات مختلف مهیا می‌کرد و کاربران گفت‌وگوهای طولانی‌ را با GPT-2 تجربه می‌کردند.

با استفاده از تجریبات دو مدل قبلی، OpenAI تصمیم به توسعه GPT-3 گرفت و در ۲۸ مه ۲۰۲۰، شاهد معرفی رسمی آن بودیم. در این نسخه جدا از قابلیت‌های تولید متن، ویژگی‌هایی همچون ترجمه زبان وجود داشت. همنیطور ابزار Playground با عرضه GPT-3 به مجموعه مدل‌های زبانی OpenAI اضافه شد تا کار با رابط‌های API را برای توسعه‌دهندگان آسان کند.

با موفقیت‌هایی که OpenAI در معرفی مدل‌های گذشته کسب کرد، تصمیم این شرکت برای عرضه یک چت‌بات قطعی به‌نظر می‌رسید و در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲ شاهد معرفی رسمی ChatGPT مبتنی بر GPT-3.5 بودیم. با معرفی رسمی این چت‌بات، صنعت هوش مصنوعی وارد فاز جدیدی از توسعه شد و محبوبیت ChatGPT روزبه‌روز افزایش پیدا کرد. استقبال از این برنامه به‌گونه‌ای بود که تعداد کاربران این نسخه پس از ۶ روز به یک میلیون نفر رسید و سریع‌ترین رشد یک برنامه را با تعداد کاربر ماهانه ۱۰۰ میلیون تجربه کرد.

این علاقه و محبوبیت روزافزون سبب شد تا سازندگان ChatGPT برای ارائه نسخه اشتراکی چت‌بات برنامه‌ریزی کنند. درنهایت ChatGPT پلاس در ۱ فوریه ۲۰۲۳ معرفی شد و کاربران با پرداخت ماهانه ۲۰ دلار، طیف گسترده‌ای از ویژگی‌ها را همچون پاسخ‌دهی سریع‌تر، امکان استفاده در ساعات اوج مصرف و دسترسی اولویت‌دار در اختیار خواهند داشت. البته نکته مهم‌تر، استفاده از مدل زبانی GPT-4 در نسخه پولی است؛ این مدل در ۱۴ مارس مختص کاربران پلاس معرفی شد.

علاوه بر موارد فوق، افزودن قابلیت API به این هوش مصنوعی محبوب به توسعه دهندگان این امکان را می دهد تا از قابلیت ها و پردازش این چت بات در برنامه های خود استفاده کنند و بدون نگرانی از مسائل فنی یا جزئیات خاص کدنویسی، نرم افزاری بر اساس ChatGPT بسازند.

باوجود انتشار بیانه‌های متعدد برای توقف ۶ ماهه توسعه ChatGPT، شرکت سازنده آن به ارتقا چت‌بات محبوبش ادامه داد و با معرفی ChatGPT Plugins، گام مهمی در دسترسی این هوش مصنوعی به اطلاعات به‌روز، اجرای محاسبات و استفاده از خدمات شخص ثالث برداشت. علاوه‌براین، ویژگی‌های امنیتی مختلفی مانند غیرفعال‌کردن سابقه چت به ChatGPT افزوده شد و به‌مرور زمان نسخه‌های iOS و سپس اندروید آن نیز به‌صورت عمومی در اپل استور و گوگل‌پلی در دسترس قرار گرفتند.

با وجود ارتقاهای مهم در هوش مصنوعی ChatGPT، کمبودهایی مانند عدم دسترسی به دیتاهای جدید و برخورداری از اطلاعات محدود (تا سپتامبر ۲۰۲۱) به‌چشم می‌آمد. به‌همین دلیل تیم OpenAI با ارائه نسخه توربو GPT-4، این مشکل را برطرف کرد تا ChatGPT بتواند از دیتاهای لحظه‌ای برای پاسخ‌گویی به درخواست‌های کاربران استفاده کند. همچنین با ارائه GPTs امکان شخصی‌سازی بیشتری در کار با رابط‌های API خواهید داشت.

تأثیرات ChatGPT بر زندگی ما

همه ما دوست داریم یک دستیار داشته باشیم که شبانه روز در دسترس باشد، هر اطلاعات و داده ای را که می خواهیم در اختیار ما بگذارد، مانند یک دوست صمیمی با ما مشورت کند و با ما صحبت کند. همه این موارد در ChatGPT قابل مشاهده است و اساساً به همین دلیل است که این ربات چت در بین کاربران بسیار محبوب است. زیرا رفتارها و پاسخ های او بسیار شبیه به انسان است.

اگر بخواهیم به تمام قابلیت های ChatGPT اشاره کنیم، باید مقاله دیگری را به آن اختصاص دهیم، با این حال لازم است مهم ترین کمک های این چت بات را با هم مرور کنیم تا متوجه شویم ChatGPT با چه سرعتی در حال پیشرفت و توسعه است.

چت‌بات OpenAI در کارهایی ازجمله یادگیری و نوشتن مقاله‌های خبری یک دستیار کاربردی است و می‌تواند تنها در چند دقیقه، مطالب مدنظرمان را درکنار به‌روزترین دیتاها آماده کند. اگر هم به‌دنبال منابع مورد نیاز برای تحقیقات یا پروژه‌های دانشجویی باشید، ChatGPT بلافاصله لینک‌های دلخواه و مرتبط را نمایش می‌دهد. در بحث‌های ادبی هم می‌توانید با ChatGPT که طبع شعری بالایی دارد، مشاعره ادبی کنید و به پتانسیل فرهنگی بالای آن پی ببرید.

صرف نظر از بحث ادبی و نوشتاری، این چت بات قطعه مهمی برای بسیاری از شرکت ها، کارمندان و مدیران در زمینه کاری و تجاری است. ChatGPT مهارت های کاری شما را ارزیابی می کند، تفکر انتقادی و مهارت های حل مسئله شما را به چالش می کشد و در نهایت عامل مهمی در افزایش بهره وری، کارایی و همکاری کارکنان است. بنابراین، اگر به دنبال توسعه‌دهنده ایده، منتقد و دستیار هستید، حتماً باید در هوش مصنوعی ChatGPT حساب باز کنید.

نظرسنجی شرکت‌ها نتایج مختلفی در پی داشته است. شرکت پژوهشی آمریکایی گارتنر در بررسی‌های خود اعلام کرد که ۶۸ درصد مدیران بر چیرگی مزایای هوش مصنوعی مولد بر خطرات آن باور دارند؛ این درحالی است که طبق گفته MalwareBytes، حدود ۸۱ درصد افراد آشنا با ChatGPT نگران خطرات احتمالی امنیتی و ایمنی این چت‌بات هستند و ۶۳ درصد نیز هیچ اعتمادی به نتایج و اطلاعات نمایش داده‌شده از طرف ChatGPT ندارند.

فارغ از تهدیدات و مزایای هوش مصنوعی، نمی‌توان کتمان کرد که حضورChatGPT تأثیر بسیاری در ترغیب سایر غول‌های حوزه تکنولوژی برای پیوستن به صنعت هوش مصنوعی داشته‌اند. متا، آنتروپیک، گوگل و مایکروسافت همگی نام‌آشنا هستند و اکنون با توسعه چت‌بات‌ها و ابزارهای هوش مصنوعی مولد بیشتر از آن‌ها یاد می‌کنیم.

حدود ۸ ماه پیش، گوگل از چت‌بات بارد (Bard) رونمایی کرد و سپس با اضافه‌کردن افزونه آن به یوتوب، می‌تواند سؤالات پیرامون ویدیوها را پاسخ می‌دهد. رقیب دیگر ChatGPT، چت‌بات Claude 2 آنتروپیک است که با تأکید بر ایمنی کاربران و تولید خروجی‌های بهینه‌تر، متمایز بودن خود را با سایر چت‌بات‌ها پیش می‌برد. از سایر رقبای چت جی‌پی‌تی می‌توان به بینگ چت مایکروسافت که از GPT-4 استفاده می‌کند و Llama 2، مدل زبانی بزرگ متن‌باز متا اشاره کرد.

آینده ChatGPT چگونه خواهد بود؟

ChatGPT یک دستیار کاری فوق‌العاده برای مدیران و کارمندان به‌حساب می‌آید واین افراد در آینده‌ای نزدیک می‌توانند از چت‌بات هوش مصنوعی برای توسعه کسب‌وکارشان، بهینه‌سازی پروژه‌ها، بازاریابی، ایجاد استراتژی‌های مختلف و بهبود خدمات و رضایت مشتری استفاده کنند. البته این موارد محدود به آموزش یا تبلیغات نیست و پیش‌بینی‌ها از نفوذ این چت‌بات در سایر بخش‌ها ازجمله بهداشت و درمان، ورزش و روابط اجتماعی مردم حکایت دارد.

یکی دیگر از اهداف شرکت‌های فعال در صنعت هوش مصنوعی، دست‌یابی به هوش مصنوعی جامع یا به‌اختصار AGI است که می‌تواند نمونه‌ای از یک هوش مصنوعی انسان‌نما باشد. «شین لگ»، محقق حوزه یادگیری ماشین، حدود ۱۳ سال پیش مدعی شده بود که بشر می‌تواند تا سال ۲۰۲۸ به AGI دست یابد، اما برخی دیگر از محققان دستیابی به این فناوری رو دورتر و در دهه آینده میلادی عنوان می‌کنند.

جمع‌بندی