بیت کوین چگونه کار میکند؟ توضیح به زبان ساده
بیت کوین چیزی بیش از یک ارز دیجیتال است، زیرا نه تنها برای پرداخت‌های معمول یا سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود بلکه یک اکوسیستم کامل و قدرتمند در پشت این ارز دیجیتال در حال کار است.
بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که بدون نیاز به سیستم مالی‌ای به عنوان پشتوانه یا ارگان‌های دولتی عمل میکند. این نوع ارز از مبادله‌ی همتا به همتا در یک شبکه دیجیتالی استفاده میکند، به این معنی که واسطه یا نهاد مرکزی‌ای مانند بانک در بیت کوین وجود ندارد؛ بلکه انتقال آن به‌صورت کاملاً مستقیم از فردی به فرد دیگر انجام می‌شود و تمام تراکنشهای ارزهای دیجیتال را ثبت میکند.
پایگاه داده بیت کوین مانند دفترکل حسابداری است که هرکسی می‌تواند یک نسخه از آن را داشته باشد، به همین دلیل، به آن دفترکل توزیع‌شده (DLT) هم می‌گویند. حالا تصور کنید که صدها هزار یا حتی میلیون‌ها نفر هرکدام یک نسخه از این دفترکل را دارند و هر گاه تراکنش جدیدی در شبکه ثبت می‌شود، همه آنان نسخه خود را به‌روز می‌کنند. بیت کوین با استفاده از این فناوری امکان هرگونه جعل و اِعمال تغییر خودسرانه در این دفترکل را از بین برده است. درواقع، اگر کسی بخواهد تراکنشی را جعل یا تغییری در دفترکل ایجاد کند، باید آن را در همه نسخه‌های دیگر هم اِعمال کند، کاری که عملاً غیرممکن است.
به طور خلاصه بلاکچین بیت کوین پایگاه داده‌ای از تراکنش‌ها است که با رمزگذاری ایمن شده و توسط سایر افراد تایید شده است. اما نحوه‌ی کار بلاکچین به چه شکل است؟
در حالت کلی کامپیوترهایی که به شبکه وارد میشوند نقش گره را بازی می‌کنند و می‌توانند نرم‌افزار بیت کوین را اجرا کرده و به شبکه‌ی بیت کوین متصل شوند. درواقع وظیفه آن‌ها تایید تراکنشهای بیت کوین و ساخت بلاک جدید است. هرکسی در هر جای دنیا می‌تواند با راه‌اندازی این نرم‌افزار در هر کامپیوتری، بخشی از این شبکه باشد. لازم به ذکر است که گره‌ها برتری‌ای بر یکدیگر ندارند و فقط پایگاه داده بیت کوین را که به آن بلاکچین می‌گویند، در خود ذخیره می‌کنند. بلاکچین شامل بلوک‌هایی است که داده‌های مربوط به تراکنش‌ها، بلوک‌های قبلی، آدرس‌ها و کدی که تراکنش‌ها و زنجیره‌ی بلوکی را اجرا میکند، ذخیره میکند. بنابراین، برای درک بهتر بلاکچین، ابتدا مهم است که بلاک‌ها را درک کنید.
بلاک‌ها را می‌توان به عنوان بخش اصلی فناوری بلاکچین در نظر گرفت. درواقع بلاک‌ها صفحات دفتر کل توزیع شده بلاکچین هستند که هر کدام حاوی اطلاعاتی مانند تراکنشهای صورت‌گرفته در بستر بلاکچین و اطلاعاتی مانند زمان انجام تراکنش، آدرس عمومی فرستنده و آدرس عمومی گیرنده، هش اختصاصی خود و هش بلاک قبلی هستند. هنگامی که یک بلاک در بلاکچین باز می‌شود، بلاکچین هش آن بلاک را ایجاد میکند. جالب است بدانید که هش بلاک یک عدد ۲۵۶ بیتی است که اطلاعات زیر را رمزگذاری میکند.
- نسخه‌ی بلاک که همان نسخه‌ی مشتری بیت کوین است
- هش بلاک قبلی
- تراکنش کوین‌بیس: اولین تراکنش در بلاک
- شماره ارتفاع بلاک که به این معنی است که از نظر عددی بلاک ساخته شده چقدر از بلاک اول فاصله دارد!
- مرکل روت: یک عدد ۲۵۶ بیتی که اطلاعات مربوط به تمام بلاک‌های قبلی را ذخیره میکند
- مهر زمان: زمان و تاریخ باز شدن بلاک
- هدف شبکه
- یک عدد ۳۲ بیتی تصادفی
همانطور که در بخش بالا هم کاملا مشخص است، هر بلاک حاوی اطلاعاتی از بلاک‌های قبلی است، بنابراین بلاکچین را نمی‌توان تغییر داد زیرا هر بلاک به بلاک قبل از خود زنجیر شده است. در همین راستا لازم به ذکر است که بلاک‌ها توسط فرآیندی به نام ماینینگ تایید و باز میشوند.
همانطور که احتمالا شنید‌ه‌اید، ماینینگ یا استخراج به نوعی فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ایجاد یک بلوک جدید در بلاکچین است. معمولا استخراج توسط نرم‌افزارهایی انجام می‌شود که روی رایانه‌ها یا ماشین‌هایی که به‌طور خاص برای ماینینگ طراحی شده‌اند و به مدارهای مجتمع خاص معروف هستند، اجرا میشوند.
در حالت کلی باید بدانید که فرآیند ماینینگ بیت کوین بر روی پیدا کردن عددی (هش) تمرکز دارد که با هش بلاک قبلی مطابقت داشته باشد. در طی این فرآیند برنامه‌ها به‌طور تصادفی یک هش تولید می‌کنند و سعی می‌کنند آن را با هش بلاک قبلی مطابقت دهند. نام علمی ماینینگ، اثبات کار، (Proof Of Work) است. طی عملیات ماینینگ، ماینرها باید در فرایندی پیچیده‌ای، سر حل معادلات ریاضی و پیدا کردن هش مدنظر با یکدیگر رقابت می‌کنند و به محض اینکه ماینری به جواب برسد، بیت کوین تولید می‌شود (یک بلاک جدید ایجاد می‌شود) و به‌عنوان پاداش به ماینر برنده تعلق می‌گیرد.
کوین‌های قابل استخراج بیت کوین محدود است (۲۱ میلیون کوین) و هر چقدر تعداد کوین‌های استخراج شده این ارز دیجیتال به سقف کوین‌های قابل استخراج آن نزدیک‌تر شود، استخراج کوین‌های باقی‌مانده دشوارتر و رقابت بین ماینرها برای دستیابی به آن‌ها سخت‌تر هم خواهد شد. در این مسیر طبیعتا ماینرهایی پیروز خواهند شد که دارای قدرت محاسباتی بسیار بالایی باشند و ماینرهایی که در مقایسه با ماینرهای قدرتمند در حال تلاش برای کسب ارز دیجیتال، قدرت زیادی نداشته باشند (مثل گوشی‌های هوشمند) نتیجه خوبی به‌دست نمی‌آورند. بنابراین برای کسب ارز دیجیتال با آن‌ها باید صبر زیادی داشته باشید و زمان زیادی صرف کنید. البته در صورتی که نگران آسیب‌دیدن گوشی یا کامپیوتر شخصی خود هستید، توصیه می‌کنیم از استفاده از آن برای استخراج این کوین صرف‌نظر کنید، زیرا انجام محاسبات لازم برای دستیابی به ارز دیجیتال در شبکه بلاکچین و استخراج آن، فشار زیادی را به پردازنده گوشی تحمیل میکند و درآمد حاصل از استخراج بیت کوین با گوشی یا لپ‌تاپ به اندازه‌ای نیست که ارزش تحت فشار قرار گرفتن دستگاه شما را داشته باشد.
نصف شدن پاداش استخراج یا هاوینگ یک مفهوم مهم در استخراج بیت کوین است. طی چنین رویدادی تقریبا هر چهار سال یک‌بار میزان بیت کوین‌های جدید ایجاد شده، نصف می‌شود. در ابتدای ظهور این ارز دیجیتال، پاداش استخراج ۵۰ بیت کوین برای حل هر هش بود. پس از آن پاداش در سال ۲۰۱۲، به ۲۵ عدد، در سال ۲۰۱۶ به ۱۲.۵ کوین و ۶.۲۵ بیت کوین در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت. انتظار می‌رود در رویداد هاوینگ بعدی که احتمالا در سال ۲۰۲۴ اتفاق می‌افتد پاداش به ۳.۱۲۵ کاهش یابد و پس از آن در حدود سال ۲۰۲۸ به ۱.۵۶۲۵ کاهش پیدا کند. همچنین احتمالا آخرین بیت کوین در حدود سال ۲۱۴۰ استخراج شود، در چنین حالتی تمام ۲۱ میلیون بیت کوین موجود در جهان استخراج خواهد شد.
کیف پول ارز دیجیتال بستری برای مشاهده موجودی شما و ارسال یا دریافت بیت کوین‌ها یا سایر ارزهای دیجیتال است. به طور کلی دو نوع کیف پول برای ارزهای دیجیتال وجود دارد که شامل نمونه‌های نرم‌افزاری و کیف پول سخت‌افزاری می‌شود. شما با استفاده از کیف پول می‌توانید کلید خصوصی خود، که یک رشته متنی محرمانه و به صورت ترکیبی از حروف و اعداد است و برای داد و ستد استفاده می‌شود را نگهداری کنید. چرا که همانطور که اشاره کردیم، شبکه بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، با استفاده از کلید خصوصی تشخیص می‌دهد که شما مالک دارایی‌های داخل یک کیف پول هستید. در همین راستا توصیه می‌کنیم که اگر قصد ورود به دنیای رمز ارزها را دارید، به دنبال خرید یک کیف پول سخت افزاری باشید زیرا به دلیل امنیت بسیار بالا، تأیید فیزیکی تراکنش‌ها، هک شدن با احتمال تقریبا صفر، تملک کامل دارایی و با امکان استفاده بدون نیاز به اینترنت بیشتر از کیف پول‌های نرم افزاری ارزش خرید دارند.
در این قسمت چند نمونه از بهترین کیف‌پول‌های سخت‌افزاری را به نقل از حرفه‌ای‌های این حوزه معرفی می‌کنیم.
- کیف پول ترزرو (Trezor) مدل T: یکی از بهترین کیف پول‌های سرد بازار کریپتو کارنسی Trezor مدل T است که از طرف کمپانی SatoshiLabs تولید می‌شود.
- کیف پول لجر نانو اس (Ledger Nano S): از این کالا هم به عنوان یکی از بهترین کیف پول‌های سخت افزاری یاد می‌شود چرا که به صورت سفارشی تولید می‌شود و با فروش بیش از یک و نیم میلیون دستگاه، محبوبیت زیادی در بین ارز دیجیتال بازها دارد.
- کیف پول لجر نانو ایکس (Ledger Nano X): این محصول طراحی بهینه و منحصر به فردی دارد و با امنیت بالا و امکان دسترسی و نظارت کامل بر تمام دارایی‌ها، به عنوان یکی از بهترین کلد والت‌ها شناخته می‌شود.
- کیف پول سخت افزاری سیف پل (SafePal S1): این نوع کیف پول یکی از بهترین نمونه‌های سخت افزاری این دسته از محصولات است. این سیستم قابل حمل است و ابعادی برابر با یک کارت اعتباری دارد.