۸ هزار طلافروش چگونه مالیات صفر گرفتند؟
بررسی های میدانی نشان می دهد که استفاده از روش های مختلف برای پنهان کردن درآمد از محبوبیت بالایی در میان طلافروشان برخوردار است.
اتحادیه طلا و جواهر تهران در هفته گذشته در واکنش به گزارشی که در خبرگزاری مهر با عنوان «۸ هزار طلافروش مالیات نمی پردازند!» از بازی رسانه ای علیه صنف طلا خبر داده بود که قصد دارد این صنف را بسازد. اعضای این صنف در ازای آن پرداخت می کنند. به عنوان مالیات ظاهر شود
در خبری با عنوان فرار مالیاتی صنعت طلا و جواهر یا یک بازی رسانه ای که در سایت این اتحادیه منتشر شده است، آمده است: این طیف از اخبار جنجالی که در هفته های گذشته بارها در مورد صنعت طلا و جواهر منتشر شده است. در راستای موج رسانه ای که صنف طلا را در مقابل پرداخت مالیات قرار می دهد، این در حالی است که این صنف و صنعت همواره خود را مطیع قانون دانسته و با شفافیت بیشترین مشارکت را در بین اصناف در پرداخت داشته است. مالیات.”
به گفته رئیس اتحادیه طلا، جواهر، نقره و سکه تهران، رسانه ها بحث مالیاتی صنعت طلا و جواهر را به درستی تحلیل نکردند و عدم پرداخت مالیات این ۷۸۰۰ نفر به دلیل فرار مالیاتی نبوده است. اما موضوع مهم مربوط به درآمد پایین این افراد است. اساساً نیازی به پرداخت مالیات نبود.
این در حالی است که در گزارش منتشر شده در خبرگزاری مهر نیز به همین نکته اشاره شده است. در این گزارش آمده است که بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی سخنگوی سازمان مالیاتی، درآمد بیش از ۳۰ درصد از اعضای صنف طلا و جواهر (حدود ۷۸۰۰ واحد صنفی) در ۱۴۰۱ که هیچ مالیاتی ندادند.
۸ هزار طلافروش چگونه مالیات صفر گرفتند؟!
اتهام بازی رسانه ای از سوی اعضای این اتحادیه در حالی مطرح می شود که طبق آمار و بر اساس آخرین اطلاعات موجود، هر یک از کارکنان در سال گذشته به طور میانگین بیش از ۱۲ میلیون تومان مالیات پرداخت کرده اند. اما از سوی دیگر مالیات دریافتی از هر طلافروش – که یکی از سودآورترین اصناف به حساب می آید – به طور میانگین کمتر از ۱۰ میلیون تومان در سال بوده است.
با توجه به اینکه مبلغ تعیین شده برای معافیت مالیات بر درآمد در سال ۱۴۰۱ تا سقف ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در ماه بوده است، می توان نتیجه گرفت که طبق بررسی های انجام شده از سوی سازمان مالیاتی، حدود ۸ هزار واحد صنفی طلافروش کمتر از این مقدار. ; موضوعی که البته باور آن بسیار دشوار است. البته قرار دادن این خبر در کنار سایر تجربیات و بررسی های میدانی موضوع را بیشتر روشن می کند.
اتخاذ روش های مختلف برای پنهان کردن درآمد توسط اصناف موضوعی است که شاید عموم مردم با فلسفه و چرایی آن آشنایی نداشته باشند. اما گاهی با همراهی ناآگاهانه آنها در موقعیت های مربوطه اتفاق می افتد. شاید یک خرید ساده از طلافروشی های واقع در سبزه میدان تهران بتواند تا حدودی واقعیت مالیات اندک طلافروشان را آشکار کند.
بررسی ها نشان می دهد برخی طلافروشان به وضوح در تلاش هستند تا مشتریان را حتی الامکان از پرداخت با دستگاه کارتخوان پرهیز کنند و برای دریافت وجوه از روش کارت به کارت استفاده می کنند و در این فرآیند از حساب اقوام یا نزدیکان خود نیز استفاده می کنند. حتی دیده شده است که برخی از واحدها شماره حساب مشتریان خود را به اشتراک می گذارند تا کوچکترین اثری از فعالیت طلافروش در سیستم بانکی و مالیاتی باقی نماند که این امر ریسک معاملات را برای مشتریان افزایش می دهد و آنها را در معرض کلاهبرداری قرار می دهد. اما متاسفانه شاهد همکاری آنها هستیم که البته نیازمند اطلاع رسانی بیشتر و آگاهی عمومی است.
با تمام این تفاسیر دیگر در نظر گرفتن مالیات صفر برای حدود ۳۰ درصد طلافروشان موضوع عجیبی به نظر نمی رسد و صحنه کاملاً مشخص است! البته رئیس اتحادیه طلا، جواهر، نقره و سکه تهران در پاسخ به این شبهه که برخی طلافروشان برای جلوگیری از ثبت حساب بانکی خود مانند پزشکان، شماره حساب دیگری به خریدار می دهند و از آن استفاده نمی کنند. کارتخوان می گوید: در هر صنفی معمولاً چند نفر متخلف هستند. کسانی هستند که بدون پروانه کسب و غیرقانونی فعالیت می کنند و اتحادیه بازرسی های دوره ای را برای شناسایی و تشکیل پرونده برای این واحدها انجام می دهد.
در این شرایط بد نیست اتحادیه طلا و جواهر تهران به جای اتهام زدن به رسانه ها، اقدامات خود را برای برخورد با این گروه کوچک (!؟) که خود نیز به وجود آن اعتراف می کند و مثلا در یک ماه گذشته شفاف سازی کرد. از حجم برخوردهای خود را گزارش دهید.
مغالطه رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در خصوص مالیات ناچیز طلافروشان
از سوی دیگر، نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران در گفت و گو با یک رسانه دیگر، در خصوص علت کم یا صفر بودن مالیات طلافروشان، این موضوع را به واحدهای تولیدی طلا که به صورت مسکونی فعالیت می کنند، مرتبط می کند. واحدها و در حال حاضر امکان اخذ مجوز را ندارند. ; این در حالی است که اساسا واحدهای فاقد مجوز فاقد پرونده مالیاتی و در نتیجه در آمار ارائه شده توسط سخنگوی سازمان مالیاتی جایی ندارند!
بر اساس اطلاعات مهدی محدی باکننظر، حدود ۲۵ هزار واحد صنفی دارای مجوز فعالیت در حوزه طلا هستند که حدود ۳۰ درصد آنها مشمول مالیات صفر بودهاند، بنابراین این اظهارات رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز یک مورد است. آدرس اشتباه است و واحدهای بدون مجوز به هیچ وجه مجاز نیستند. آمار سخنگوی سازمان مالیاتی درج نشده است. شاید با اضافه شدن این واحدها، عملکرد مالیاتی طلافروشان بیش از پیش ناامید کننده شود!
کل شکاف مالیاتی سال ۱۴۰۱ حدود ۳۳۰ هزار میلیارد تومان است!
نکته دیگری که در مورد اظهارات رئیس اتحادیه طلا و جواهر باید به آن اشاره کرد، بررسی برخی مفاهیم و عناوین مالیاتی برای جلوگیری از هرگونه قضاوت نادرست است. عنوان «فرار مالیاتی» عموماً برای آن دسته از فعالیتهایی به کار میرود که در اقتصاد زیرزمینی انجام میشود. اما آنچه در برخی اصناف به ویژه طلافروشان می بینیم استفاده از ترفندها و روش های مختلف برای پنهان کردن درآمد است که در ادبیات مالیاتی از آن به عنوان «پرهیز مالیاتی» یاد می شود.
مقدار «فرار» و «فرار مالیاتی» را با هم «شکاف مالیاتی» می گویند. شکاف مالیاتی معادل ظرفیت مالیاتی بالقوه کشور علاوه بر درآمد مالیاتی محقق شده است. بر اساس آخرین تحقیقات، شکاف مالیاتی در ایران معادل ۷۰ درصد کل درآمدهای مالیاتی وصولی است. با توجه به اینکه با احتساب بیش از ۴۷۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده در سال گذشته، شکاف مالیاتی را می توان حدود ۳۳۰ همات برآورد کرد.
بر اساس تحقیقی که در سال ۱۳۹۸ توسط اندیشکده اقتصاد مقاومتی انجام شد، حدود ۵۹ درصد از کل شکاف مالیاتی در ایران مربوط به مالیات بر مشاغل است که طبق آمار سال گذشته تنها ۶ درصد از کل درآمدهای مالیاتی را پوشش می داد. در این میان، همچنین شایان ذکر است که نسبت درآمد از دست رفته در بخش مالیات بر درآمد مشاغل نسبت به درآمد جمع آوری شده حدود ۶۳۰ درصد برآورد شده است. به عبارت دیگر در اداره مالیات بر درآمد مشاغل بیش از ۷ برابر رقمی که تاکنون پرداخت شده است قابل وصول است. اما به شرطی که حجم شکاف مالیاتی در این بخش با اقدامات شفاف کاهش یابد.